groeigericht werken

Uitgangspunten

  • Kinderen ontwikkelen zich staps- en sprongsgewijs in ontwikkelingsfasen. Iedereen krijgt de kans om zich te ontwikkelen op zijn eigen wijze en tempo, met wederzijds respect voor elkaars mogelijkheden en beperkingen. Dit geldt zowel voor kinderen als volwassenen.
  • Kinderen hebben hun eigen keuzes.
  • Kinderen zijn autonome wezens met rechten en plichten.
  • Positief opvoeden in een warme en ondersteunende relatie met het kind.
  • De dagelijkse gebeurtenissen van het kind, de volwassenen en de wereld om hun heen zijn leidend voor de activiteiten.
  • Het kinderdagverblijf moet veiligheid bieden, letterlijk en figuurlijk. Het moet een veilige basis zijn voor ieder kind.

We werken Groeigericht als


        ...niet de leeftijd, maar de ontwikkeling het handelen van het kind en pedagogisch medewerker 
           bepaalt.
        ...het kind een keuze heeft op basis van eigen interesse/ voorkeur.
        ...pedagogisch medewerkers een ondersteunende rol hebben:
              - je bent actief afwezig (waarnemen, volgen, bewust ruimte geven)
              - of bedoeld aanwezig (prikkelen, uitdagen)
              - je kiest bewust voor sturing, halfsturing of zelfsturing.
        ...elk positief initiatief van ieder kind wordt aangemoedigd en beloond.
        ...we consequent in plaats van streng zijn. Er worden grenzen aan kinderen gesteld, deze hebben
           te maken met veiligheid en met de omgang met elkaar.

        ...kinderen uitgedaagd en geprikkeld worden om de echte wereld te verkennen.
        ...de structuur van de dag niet bepaald wordt door de klok (alles op vaste tijden), maar door de               activiteiten die ondernomen worden en de behoeften van het kind. Structuur wordt vertaald
           in ritme, rituelen en routine.
        ...de ruimte ontwikkelingsstimulerend en kindvriendelijk ingericht is.
        ...de pedagogisch medewerker voor het kind een evenwicht zoekt tussen geborgenheid en
           veiligheid aan de ene kant en uitdaging aan de andere kant.

        ...pedagogisch medewerkers samen verantwoordelijk zijn voor de hele groep kinderen.

Achtergrond

Groeigericht werken heeft verschillende pedagogische bronnen. De basis ligt echter bij de Duitse psycholoog Erikson. Hij formuleert een fundamenteel uitgangspunt: "Het kind ontwikkelt zich stapsgewijs en in fasen." Niet de leeftijd staat centraal, maar de ontwikkeling van het kind. In deze individuele ontwikkeling zijn de volgende fasen te onderscheiden:

        Fase 1    veilige gehechtheid in de cocon (ca. 0 -1,5 jaar)

        Fase 2    exploratie, bewustwording (ca. 1,5 - 3 jaar) 

        Fase 3    sociale rollen, vriendschappen (ca. 3 - 6 jaar)

        Fase 4    plekje in de wereld vinden, weten hoe het werkt (ca. 6 -11 jaar)

        Fase 5    ontdekken van eigen talenten (v.a. ca. 11 jaar)

        Fase 6    identiteitsbesef (v.a. ca. 11 jaar)

In de eerste vier fasen, die de leeftijd van 0 tot 12 jaar omvatten, ontwikkelt het kind zich in eigen tempo en wordt vanuit zijn eigen nieuwsgierigheid naar een volgende ontwikkelingsstap getrokken. In deze visie staat niet de klassieke groep centraal maar het individuele kind en zijn ontwikkeling, als onderdeel van een groep die van samenstelling kan wisselen, al naar gelang de fase waarin het kind zich  bevindt. De pedagogisch medewerker is geen groepsleider maar een coach.

Andere psychologische/ pedagogische bronnen :
         - Piaget                                    ontwikkelingsfases
         - Vygotsky

         - Montessori                              het kind in zijn omgeving
         - Freinet
         - Steiner
         - Korczak
         - Reggio Emilia

         - OGO                                       manieren van leren en ontwikkelen
         - Natuurlijk Leren

We kunnen de gehanteerde basisideeën onderscheiden in:

        - Het kind ontwikkelt zich fasegewijs.
        - De omgeving van het kind bepaalt mede hoe het kind zich ontwikkelt.
        - Leertheorieën bepalen mede hoe het kind zich ontwikkelt.

In alle genoemde theorieën wordt gepleit voor het volgen van het kind in zijn geheel, en de ontwikkeling niet los te zien.
Comments